Đông y cho rằng: Tâm (tim) là đại chủ của lục phủ ngũ tạng, là nơi ở của tinh thần. Trong cơ thể các tạng kiên cố, bền chắc thì tà khí khó ẩn náu. Tà khí ẩn náu làm hại tâm, mất thần dẫn đến tử vong.
Nguyên nhân bệnh: Tâm dương đột ngột hư thoát là chứng trạng nguy kịch do dương khí của tâm đột ngột thoát hết ra ngoài, tông khí (khí của thức ăn, đồ uống hòa với khí trời đất) cũng tiết ra theo, thần mất chỗ dựa. Dương khí tuyệt là do mồ hôi ra quá nhiều làm vong dương; ốm đau lâu ngày khí huyết suy kiệt; cao tuổi tạng khí hư suy, tâm dương suy yếu lại nhiễm tà khí lục dâm, dùng sai thuốc hoặc lao động quá sức.
Triệu chứng: Bệnh nhân đột ngột ra mồ hôi đầm đìa, tay chân lạnh toát, môi, miệng tím tái, đoản hơi khó thở, thần chí lơ mơ, có trường hợp hôn mê, mạch vi muốn tuyệt. Bệnh này thường có các triệu chứng: Đoản hơi, hồi hộp, mệt mỏi, lao động nhẹ thì bệnh nặng thêm, có những cơn đau thắt ngực, hoặc tức ngực, lưỡi màu tía, mạch tuyệt.
Cơ chế bệnh: Chứng này thường gặp ở người già yếu, do ốm đau lâu ngày làm hao dương tổn âm. Đối với NCT thì tạng khí suy yếu, tâm và vị (dạ dày) hao tổn, ăn uống hấp thụ kém, không hóa sinh được tinh chất thức ăn để nuôi cơ thể, làm tâm dương hư tổn, hư thoát đột ngột dẫn đến ứ huyết. Khi đó môi miệng, móng tay, móng chân tím tái, toàn thân tê dại, lưỡi có nốt ứ huyết. Khi âm kiệt thì dương không có chỗ dựa mà tản mát trôi nổi; khi dương vong âm không hóa sinh mà cạn kiệt, nên khi mắc chứng tâm dương đột ngột hư thoát, dương khí suy bại nóng ngoài da, chân tay ấm, mạch tế sác, ấn mạnh tay thì mạch vô lực, do âm dịch khô kiệt, lúc này thì bệnh đã nguy cấp, nếu không cứu chữa kịp thời thì dương đột ngột hư thoát, âm dương chia lìa, bệnh nhân tử vong.
Phương pháp điều trị:
+ Chứng tâm dương đột ngột hư thoát sinh ra chứng hung tí (tắc động mạch vành tim). Do thể trạng hư yếu, ít vận động, hung dương không mạnh, khí huyết không lưu thông, tà khí ở ngoài xâm nhập vào, sinh ra đàm thấp làm tắc nghẽn hung dương, hoặc lao động quá sức làm tâm dương hao tổn sinh bệnh.
Triệu chứng: Đau xiên từ vùng ngực ra sau lưng, hồi hộp, đoản hơi, mặt trắng bợt, thở gấp, mồ hôi ra đầm đìa, tay chân lạnh, thần thức lơ mơ, chất lưỡi tía, mạch vi muốn tuyệt.
Điều trị: Hồi dương cứu nghịch. Bài thuốc: Sâm phụ long mẫu thang. Long cốt, mẫu lệ mỗi vị 16g; nhân sâm 12g; phụ tử chế 10g. Tùy chứng trạng của bệnh nhân có thể gia giảm cho thích hợp.
Cách dùng: Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày, trước khi ăn, thuốc còn ấm.
+ Chứng tâm dương đột ngột hư thoát thường gặp trong chứng trúng phong (tắc nghẽn mạch máu tim). Bệnh nhân tuổi cao, khí huyết hư suy, can thận khí uất, hoặc do tình chí bị uất ức, uống nhiều bia rượu, gắng sức trong lao động sinh bệnh.
Triệu chứng: Đột ngột hôn mê, bất tỉnh, liệt nửa người, miệng mặt méo xệch, họng có đờm khò khè, tay xòe, mắt nhắm nghiền, tay chân lạnh, mồ hôi đầm đìa, đái són, có khi són cả đại tiện, lưỡi cứng không nói được hoặc nói ngọng, mạch muốn tuyệt.
Điều trị: Hồi dương ích khí. Bài thuốc: Sâm phụ thang: Nhân sâm, phụ tử chế mỗi loại 20g; sinh khương 10 lát; đại táo 10 quả. Cách dùng: Sắc cho bệnh nhân uống.
+ Tâm dương hư thoát sinh hãn chứng (mồ hôi ra đầm đìa). Hãn chứng có âm, có dương. Dương hãn là nhiệt hãn. Âm hãn là lãnh hãn. Nhưng hãn ở đây do dương khí hư bên trong, âm không có chỗ dựa, mồ hôi theo khí thoát ra ngoài, cũng có khi do hoảng sợ, mồ hôi cũng theo dương khí thoát ra, trường hợp này do tuổi cao, ốm đau lâu ngày dương khí cực suy, không liễm được âm, vệ khí không bền.
Triệu chứng: Nếu nguy cấp thì mồ hôi ra nhiều không dứt. Nếu mồ hôi ra như dầu kèm theo đoản hơi khó thở, tay chân quyết lạnh, thần thức lơ mơ, mạch vi muốn tuyệt.
Điều trị: Hồi dương cứu nghịch, ích khí sinh mạch. Bài thuốc: Tứ nghịch thang phối hợp bài sinh mạch tán: Can khương 20g; hắc phụ tử chế, nhân sâm mỗi vị 12g; cam thảo, ngụ vị tử, mạch môn mỗi vị 8g. Cách dùng: Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày, trước khi ăn.
+ Tâm dương đột ngột hư thoát sinh chứng quyết (co giật). Do dương khí hư, ra nhiều mồ hôi, hoặc do ỉa chảy nhiều làm tổn hao dương khí, thanh dương không thăng, thanh khiếu không được nuôi dưỡng sinh bệnh.
Triệu chứng: Bệnh nhân tự nhiên ngã, hôn mê, tứ chi lạnh, sắc mặt trắng xanh, mồ hôi ra không dứt, mạch vi muốn tuyệt.
Điều trị: Bổ khí hồi dương. Bài thuốc: Tứ vật hồi dương ẩm gia vị: Nhân sâm 12g; phụ tử chế, bào khương mỗi vị 8g; chích thảo 6g, tùy bệnh nhân mà gia thêm vị. Cách dùng: Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày, trước khi ăn, lúc thuốc còn ấm.
+ Tâm dương đột ngột hư thoát do ôn bệnh. Cơ thể vốn dương hư lại bị nhiễm tà khí bên ngoài, khí và huyết bị nhiệt hóa, không được điều trị kịp thời hoặc chẩn đoán và điều trị sai, tân dịch hao tổn, âm hư không liễm được dương, dương khí tiết ra đột ngột.
Triệu chứng: Bệnh nhân sốt cao nhưng tay chân lạnh, mồ hôi ra đầm đìa, nhưng thích nằm co, tinh thần suy sụp, mặt trắng xanh, mạch tán đại nhưng vi muốn tuyệt, bệnh thuộc loại nguy hiểm.
Điều trị: Ích khí thu liễm tân dịch sinh mạch cứu thoát. Bài thuốc: Hồi dương cấp cứu thang. Nhân sâm, bạch truật, phục linh mỗi vị 12g; ngụ vị tử 10g; hắc phụ tử, bán hạ chế, trần bì mỗi thứ 8g; can khương, nhục quế mỗi loại 6g; chích thảo 4g; xạ hương 0,1g; sinh khương 3 lát. Cách dùng: Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần.
Theo Healthplus
0 Nhận xét